Talakı Ric'înîn Mahiyyeti :

129 - : Talâklar, mutaüâkalann rızalarına mütevakkıf olmaksızın nikahlan iade edilebilib edilememesi bakımından ric'î ile bain nevilerine kynkr.

Şöyle ki: bir talâkın ric'î olabilmesi -ıstılah kısmındaki- tarifin-

den de anlaşılmış olduğu veçhile aşağıdaki altı şartın vücudüne mütevak-kıfdır. Aksi halde ise telâk-ı bain tahakkuk etmiş olur.

(1) : Talâk, tekariibden sonra vuku bulmuş olmalıdır. Halveti sahî-ha, bu hususda tekarrüb hükmünde değildir.

(2) : Talâk, sarahaten veya işareten üç adedine gayri mukarin olma­lıdır.

Binaenaleyh bir kimse, zevcesini üçtalâk ile boşar veya üç parmağı­na işaret edereıı «Seni şöyle boşadım» derse talâkı ric'î vaki olmayıb bey-nunet tahakkuk eder.

(3) : Talâk, beynuneti müstelzim olmayan bir lâfz ile vâki olmalıdır. Binaenaleyh bir kimse, zevcesini «Seni terk etdim» veya «Seni bai-

nen boşadım» diye tatlik etse beynunet husule gelir.

(4) : Talâk, beynunete delâlet eder bir sıfatla tavsif edilmemiş ol­malıdır.

Meselâ : Bir kimse, zevcesine «Seni şedid» veya «pek fahiş bir talâk ile boşadım» dese bununla talâkı ric'î değil, talâkı bain vaki olur. Çünkü boşadım tabiri zaten talâkı müstelzim olduğundan ziyade kılman vasfın fazla bir mâna ifade etmesi iktiza eder ki, o da beynunetdir.

(5) : Talâk, gerek büyük ve gerek küçük bir şeye teşbih edilmemiş ol­malıdır. Aksi takdirde beynunet lâzım gelir.

Meselâ : Bir erkek, zevcesine hitaben «Seni şu dağ 'gibi bir talâk ile boşadım» dese talâkı bain vaki olur. Zira teşbih, ziyadeyi müş'ir bir vasıf mesabesi ndedi'r.

(6) : Talâk, bir ıvaze mukarin bulunmamış olmalıdır. Aksi takdirde beynunet tahakkuk eder. Muhalea gibi.

130 - : Bir kimse, zevcesini yukarıdaki şartlar dairesinde boşasa, yani : nikâhı sahih ile menkuhesini takarriibden sonra bir ıvaze mukarin ve beynunete delâlet eder bir sıfat ile mevsuf veya teşbihi rnutazammm olmayan ve sarahaten veya işareten üç adedine mukterin bulunmayan bir sarih lâfz ile veya sarih hükmündeki kinâi bir tâbir ile veya İki talâk ile tatlik etse talâkı ric'î vaki olmuş olur.

Meselâ : bir erkek, medhulün biha olan zevcesine «Şen benden boş ol» veya talâk niyyetile «Sen itidad et = iddet bekle» dese bununla bir ric'î talâk tahakkuk eder.

Kezalik : «Sen benden boş ol, benden boş ol» veya «Sen itidad et, sen i'tidad et» dese bununla da iki ric'î talâk vücude gelir. Bedayi, Bahri Ra-ik, Hindiyye Ali Efendi fetavâsı. [4]